jako że
  • tyle tylko (,) że
    2.06.2012
    2.06.2012
    Szanowna Pani, Szanowny Panie,
    chciałabym zapytać o wyrażenie tyle tylko że. Czy zapisywać je bez przecinka (jak tylko że, tyle że), czy z przecinkiem: tyle tylko, że…?
    Z poważaniem
    Katarzyna Rajko
  • właśnie, jasne, oczywiście, pewnie (,) że…

    12.10.2022
    12.10.2022

    Byłam zainteresowana zwrotami niejako utartymi, które nie są zdaniami podrzędnymi: Właśnie że tak/nie; Jasne że tak/nie; Oczywiście/Pewnie że tak/nie. Znalazłam kilka porad: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wlasnie-ze;16931; https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Przecinek-przed-ze;16504.html, odpowiedzi wydają się sprzeczne. Intuicyjnie nie postawiłabym przecinka w podanych powyżej zwrotach, natomiast postawiłabym go, jeśli po Jasne/Oczywiście/Właśnie itp. następuje zdanie podrzędne. Proszę o poradę

  • Jidysz jako lingua franca

    21.03.2023
    11.03.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie dotyczące rozróżnienia na języki kreolskie i Lingua franca. Uważa się ze jidysz jest Lingua franca Żydów aszkenazyjskich, natomiast ma wiele cech języka kreolskiego – wyewoluował w wyniku kontaktu z językiem germańskim, ma swoją gramatykę i jest używany przez Żydów aszkenazyjskich w kolejnych pokoleniach. Czy mogliby Państwo wyjaśnić skąd klasyfikacja jidysz jako Lingua franca?

    Z poważaniem,

    Maciej

  • mimo tego, że…
    17.01.2009
    17.01.2009
    Jest w użyciu – często to słyszę – konstrukcja mimo tego, że… Czy tak jest dobrze, czy nie powinno być mimo to, że…? A może i tak, i tak jest poprawnie? W słownikach można przeczytać o mimo to jako o wyjątku od zasady, że mimo rządzi dopełniaczem. Nie ma natomiast niczego o mimo tego, że… Skoro słowniki jako poprawne wymieniają zestawienia: i mimo to, a mimo to, ale mimo to…, wydaje mi się, że poprawne powinno być tylko mimo to, że…
  • zwłaszcza że
    24.06.2011
    24.06.2011
    Szanowni Państwo,
    czy wyrażenia takie jak zważywszy(,) że i tyle tylko(,) że należy traktować na tych samych zasadach co połączenia mimo że, tym bardziej że itp., czyli – zgodnie z regułą 90.B.1 – stawiać przecinek przed całym połączeniem?
  • możliwe, że

    16.02.2024
    16.02.2024

    Szanowni Państwo,

    było już zadane podobne pytanie, ale wydaje mi się, że moja sprawa jest trochę inna niż tam. Mianowicie zastanawiam się, czy między „możliwe” a „że” powinien być przecinek?

    Prosiłbym również o stwierdzenie, czy ma w tej sprawie znaczenie, czy to wyrażenie:

    1. znajduje się na początku zdania („Możliwe że dojdzie do rozruchów”), czy nie („Trudno powiedzieć, ale to możliwe że cię okłamała”)

    2. wprowadza zdanie podrzędne („Możliwe że już nigdy jej nie ujrzymy”), czy nie („Możliwe że tak”)

    3. jest poprzedzone kolejnym „że” (Myślę, że to możliwe że ciocia Petunia nas odwiedzi)

    4. albo jest poprzedzone przez „to” („To dość możliwe, że wygra całe zawody”)?

    Pozdrawiam

  • Nie jako spójnik

    15.02.2024
    15.02.2024

    Szanowna Poradnio!

    Proszę o podanie poprawnej pisowni wyrażenia mąż(?)nie(?)mąż, dama(?)nie(?)dama. Dane z różnych poradni i blogów językowych są rozbieżne. Czy na ortografię ma wpływ znaczenie? Mam na myśli, że może chodzić o niepewność, czy to jest mąż, czy nie, ale może też chodzić o cechę (na wzór biało-czerwona), że np. osoba wygląda jak dama, ale zachowuje się jak (np.) kuchta; że ubiera się po męsku (mąż), ale zachowuje jak kobieta.

  • (…) nie ma tak, że dobrze albo że niedobrze
    14.03.2019
    14.03.2019
    W jednym z popularnych w Polsce filmów na pytanie jednej z postaci Jak to jest być skrybą, dobrze? pada odpowiedź Wie pan, moim zdaniem nie ma tak, że dobrze albo że niedobrze.
    Fani tegoż filmu są podzieleni w sprawie zapisu tej odpowiedzi – jedni twierdzą, iż powinno się pisać niedobrze, a drudzy, że nie dobrze. Pytanie brzmi – jaki jest poprawny zapis partykuły nie w kontekście zadanego pytania w słowie niedobrze? Nie powinno być razem czy osobno?
  • Oko jako nazwisko
    1.03.2019
    1.03.2019
    Szanowni Państwo,
    dlaczego nazwisko Oko odmieniamy tak jak nazwiska Kościuszko, a nie jak rzeczownik pospolity oko. Wiem, że nazwiska słowiańskie zakończone na -o odmieniamy wedle deklinacji żeńskiej, gdy przed -o występuje spółgłoska twarda, zaś według deklinacji męskiej, gdy spółgłoska ta jest miękka. Interesuje mnie jednak, dlaczego nazwisko Oko powinniśmy odmieniać jako Oki, Oce, Okę…, a nie jako Oka, Oku itd. Tłumaczy to po prostu tradycja czy może chodzi o głębsze racje merytoryczne?
  • Ziemia jako sprawca czynności
    12.01.2016
    12.01.2016
    W opisie zjawiska fizycznego Ziemia przyciąga jabłko, można by sądzić, że Ziemia jest sprawcą czynności, jednak to nie Ziemia przyciąga jabłko, a siła grawitacji.
    Czy o Ziemi (podmiocie zdania) możemy mówić, że jest sprawcą w sensie językowym (z semantycznego punktu widzenia), natomiast w sensie pozajęzykowym nie ma sprawcy ? Prawdą jest na przykładzie tego zdania, że język potoczny mija się z rzeczywistością ?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego